พระธาตุภูปอแต่เดิมนั้นเรียกบริเวณนี้ว่า "ม่อนกองหิน" ชาวบ้านตำบลเชียงม่วน อำเภอปง(ปัจจุบันเขตอำเภอเชียงม่วน) ในสมัยนั้นมักจะเคยได้เห็นเหตุการณ์ที่น่าอัศจรรย์ยิ่ง กล่าวคือ จะพบเห็นลูกแกัวหลากสี มีแสงสว่างงดงามยิ่งปรากฎลอยขึ้น ๆ ลง ๆ ตรงบริเวณยอดดอยม่อนกองหิน โดยที่เหตุการณ์ดังกล่าว จะเกิดขึ้นเป็นประจำในวันขึ้น 8 ค่ำ ขึ้น15 ค่ำ แรม 8 ค่ำ แรม 15 ค่ำ จึงเป็นเหตุดลใจให้นายปั๋น เร่งเร็ว (ขุนประธานเชียงเขต) กำนันในสมัยนั้นมีความคิดสร้างองค์พระธาตุขึ้นเพื่อให้เป็นที่ประดิษฐานของลูกแก้วที่เชื่อว่าเป็นพระบรมสาริกธาตุของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าเพื่อให้ชาวเชียงม่วนได้ใช้เป็นสถานที่สักการบูชา จึงได้เริ่มก่อสร้างองค์พระธาตุที่มีฐานกว้าง ประมาณ 5 เมตร มีความสูงจากฐานถึงยอดฉัตร ประมาณ 8 เมตร ขึ้นในปี พ.ศ.2474 และได้กีอสร้างศาลาสำหรับไว้ปฏิบัติศาสนพิธีขึ้นบริเวณทิศใต้ของพระธาตุ(ปัจจุบันชำรุดทรุดโทรมและได้ถูกรื้อไปแล้ว) และได้เรียกชื่อพระธาตุแห่งนี้ว่า "พระธาตุภูปอ" ตามตำนานเล่าว่าพระสัมมาสัมพุทธเจ้าได้เสด็จมายังที่แห่งนี้และเมื่อชาวบ้านได้พบเห็นได้นำเอาใบพลูมาถวายเป็นจำนวนมาก จนพระพุทธองค์ทรงตรัสว่า ปูปอ (ใบพลู ภาษาเหนือเรียกว่าใบปู)
     หลังจากที่ได้ก่อสร้างองค์พระธาตุสำเร็จเรียบร้อยแล้ว ขุนประธานเชียงเขตได้เชิญชวนคณะศรัทธาวัดศรีเมืองมางในสมัยนั้น ประกอบด้วย บ้านมาง บ้านแพทย์ บ้านปงสนุก บ้านหนองหมู และบ้านป่าแขม ขึ้นไปประกอบพิธีนมัสการและบวงสรวงพระธาตุเป็นประจำทุกปี ตั้งแต่นั้นเป็นต้นมา โดยกำหนดเอาวันเพ็ญเดือนแปด (เหนือ) หรือเรียกว่า"แปดเป็ง" ซึ่งตรงกับวันวิสาขบูชา (วันเพ็ญเดือนหก)ของทุกปี เป็นประเพณีสืบทอดกันมาจวบจนทุกวันนี้

     จากจุดที่พระธาตุตั้งอยู่บนยอดเขา สามารถมองเห็นวิวทิวทัศน์ได้ 360 องศา มองเห็นชุมชนของอำเภอเชียงม่วนเป็นอย่างดี หากใครมาที่นี่ ทางวัดมีที่พักให้หากท่านต้องการที่จะพักที่นี่ โดยไม่มีค่าใช้จ่ายเพียงแค่อาจจะแค่ช่วยบริจาคค่าน้ำค่าไฟคืนให้ทางวัดบ้างก็แล้วแต่จิตศรัทธา

ภาพจาก www.unseenphayao.com